Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde Yeni Bir Dönem: İran Destekli IKBY Hizbullahı'nın Kuruluşu
Ortadoğu'nun siyasi haritası üzerinde sürekli şekil alan ve bölgesel güç dengelerini etkileyen önemli gelişmeler, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) yeni bir dönemin habercisi olabilir. Ethem Barzani liderliğinde ve İran'ın desteğiyle kurulacak olan IKBY Hizbullahı'nın ilanı, hem IKBY içindeki siyasi yapılanmayı hem de bölgesel güvenlik politikalarını etkileyebilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
Son haftalarda, özellikle İran Devrim Muhafızları Ordusu'na yakınlığı ile bilinen bir medya kanalı tarafından yapılan duyurular, IKBY içinden kurulacak bu yeni örgütün yakın zamanda ilan edileceğini bildirdi. Bu haberler, IKBY ve genel olarak Kürt siyasi çevrelerinde büyük bir merak ve spekülasyona neden oldu. Yeni örgütün yapısı, konumu, rolleri ve muhtemel faaliyetleri konusundaki belirsizlikler, bölgedeki siyasi aktörler arasında çeşitli tartışmalara yol açtı.
Bu gelişme, Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) eski lideri Ethem Barzani'nin, İran'a yakın siyasi figürlerle görüşmeler yapması ve KDP'ye yönelik eleştirilerini artırmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleşiyor. Ethem Barzani'nin bu hamleleri, IKBY ve İran arasındaki mevcut askeri, güvenlik ve siyasi krizin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Ocak ayında Erbil'de gerçekleştirilen ve Mossad karargâhı olduğu iddia edilen bir hedefe yönelik füze saldırısı sonrası, İran'ın IKBY'ye yönelik suçlamaları bu krizin boyutlarını daha da derinleştirdi.
Yeni partinin lideri olarak beklenen Ethem Barzani'nin geçmişi ve siyasi mirası, bu hareketin arka planını daha da ilginç hale getiriyor. Şeyh Osman Ahmed Barzani'nin oğlu ve KDP'nin kurucu lideri Mesud Barzani'nin amcasının torunu olan Ethem Barzani, aynı zamanda bölgedeki Nakşibendi Sufi tarikatının bir lideri. 1980'lerde İran-Irak Savaşı sırasında, İran tarafından desteklenen ve İran'ın ajandasına göre hareket eden muhafazakar İslamcı bir parti olan Devrimci Hizbullahı kurdu.
2022 yılında, Ethem Barzani'nin partisine yönelik eleştirileri arttı ve sonrasında partinin liderlik konseyinden resmi olarak istifa etti. Bu ayrılık, KDP ile olan ilişkilerin ve bölgesel siyasi dinamiklerin daha da karmaşıklaşmasına yol açtı. Ethem Barzani, KDP'yi destekçilere zulmetmekle suçladı ve sonrasında bağımsız bir siyasi figür olarak hareket etmeye başladı. Bu süreçte, IKBY'nin ve Irak'ın geri kalanının karşı karşıya olduğu mevcut siyasi duruma radikal bir muhalefet oluşturma eğilimi gösterdi.
Ethem Barzani'nin İran ile olan ilişkileri ve bu yeni partinin kuruluşu, IKBY ve genel olarak Irak'taki siyasi dengeler üzerinde önemli etkiler yaratabilir. İran'ın, Irak'taki Sünni, Kürt ve Hıristiyan siyasi parti ve güçleri kontrol altına alma çabası, bölgesel güç mücadelesinin yeni bir boyutunu ortaya koyuyor. Özellikle IKBY ve İran arasındaki mevcut gerilimlerin ışığında, bu gelişmenin bölgedeki güvenlik ve istikrar üzerindeki etkileri yakından izleniyor.
Ethem Barzani'nin liderliğindeki bu yeni partinin, IKBY'nin siyasi çevresini İran'a daha yakın bir konuma taşıma potansiyeline sahip olduğu düşünülüyor. Bölgenin geleceği üzerinde önemli bir etki yaratabilecek bu adım, bölgesel siyasette yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Bu gelişmelerin IKBY, Irak ve genel olarak Ortadoğu'daki güç dengeleri üzerinde uzun vadede nasıl bir etki yaratacağı ise zamanla daha net bir şekilde ortaya çıkacak.
