Türkiye, Çin ve BAE Bankaları, ABD Yaptırımları Altında Rus Petrol Ödemelerinde Gecikmelerle Karşı Karşıya
ABD'nin Ukrayna savaşından dolayı Rusya'ya yönelik uyguladığı sıkı yaptırımlar, global ekonomide dengeleri yeniden şekillendiriyor. Özellikle, Türkiye, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi ülkelerdeki bankalar, ABD'nin ikincil yaptırımlarının baskısı altında, Rusya'ya yapılan ham petrol ve yakıt ödemelerinde ciddi gecikmeler yaşamaya başladı.
Bu durum, Rusya'nın savaş girişiminden dolayı uluslararası alanda tecrit edilmesini hedefleyen ABD politikasının bir parçası olarak görülüyor. Ancak, bu gecikmeler aynı zamanda global enerji piyasalarını da olumsuz etkileyebilir.
Sekiz bankacılık ve ticaret kaynağının Reuters’a verdiği bilgilere göre, bu bankalar, son haftalarda yaptırımlara uyum gerekliliklerini artırarak, Moskova'ya yapılan para transferlerinin gecikmesine ve hatta bazı durumlarda tamamen reddedilmesine yol açtı. Bu durum, Rusya'nın enerji satışlarından elde ettiği gelirleri önemli ölçüde azaltarak, ülkenin ekonomisine darbe vuruyor.
ABD'nin uyguladığı ikincil yaptırımlar, işlemlere dahil olan tarafların, Amerika'nın "Özel Belirlenmiş Vatandaşlar" (SDN) listesinde yer almayan kişiler olduğuna dair yazılı garantiler sunmasını zorunlu kılıyor. Bu durum, özellikle Rusya ile ticari ilişkileri olan bankalar için büyük bir meydan okuma teşkil ediyor. Kaynaklar, konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemiyorlar, bu da yaşanan problemin boyutunu daha da belirsiz hale getiriyor.
Özellikle BAE'de First Abu Dhabi Bank (FAB) ve Dubai Islamic Bank (DIB) gibi kurumlar, Rus mallarının ticaretiyle bağlantılı bazı hesapları askıya aldı. Türkiye'den Ziraat Bankası ve Vakıfbank, BAE'nin Mashreq bankası ve Çin bankaları ICBC ve Bank of China ise ödemeleri işleme koymaya devam ediyor fakat bu işlemlerin tamamlanması haftalar hatta aylar sürebiliyor.
Bu gecikmeler, ABD ve Avrupa Birliği'nin Rusya'ya karşı uyguladığı baskının bir sonucu olarak görülüyor. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, ödeme sorunlarının varlığını kabul ederken, bu durumun Rusya'nın Çin ile olan ticari ve ekonomik ilişkilerinin gelişimini engelleyemeyeceğini belirtiyor.
Rus petrolünün ticareti, Batı'nın varil başına 60 dolarlık fiyat tavanının altında gerçekleştirildiği sürece yasal kabul ediliyor. Bu, Rusya'nın petrol ihracatını Avrupa'dan Asya ve Afrika'ya yönlendirerek savaşın ilk aylarında yaşanan sekteyi aşmasını sağladı. Ancak, ABD Hazinesi'nin 22 Aralık 2023'te yayımladığı bir kararnameyle, fiyat tavanı yaptırımını ihlal eden yabancı bankalara yönelik yaptırımların uygulanabileceği uyarısı, bankalar ve şirketler arasında yeni bir endişe dalgası yarattı.
ABD'nin bu yaptırımlarının, Rusya'nın gelir kaynaklarını hedef almasının yanı sıra, global enerji piyasasında da dengeleri altüst etme potansiyeline sahip olduğu görülüyor. Türkiye, Çin ve BAE'deki bankaların yaşadığı bu zorluklar, küresel ekonomi üzerinde uzun vadeli etkiler yaratabilir. Ödeme gecikmeleri, enerji akışını kesintiye uğratmadan Rusya'yı cezalandırma çabalarının karmaşık doğasını gözler önüne seriyor.
