Seçim Öncesi Sürpriz Faiz Artırımının Perde Arkası

Türkiye ekonomisinde sürpriz bir hamleyle, Merkez Bankası (TCMB), politika faiz oranını yüzde 45'ten yüzde 50'ye çekerek ekonomideki dalgalanmalara karşı önemli bir adım attı. Bu karar, enflasyon ve rezerv baskısı altında, seçim öncesinde geniş kapsamlı bir faiz artışı beklentilerinin aksine gerçekleşti. Peki, bu radikal kararın altında yatan sebepler nelerdi?

Ocak ayında faiz artırımlarının sona erdiğini ilan eden TCMB, Mart ayında neden bu yönde bir çarka girmek zorunda kaldı? Seçime sayılı günler kala yapılan 500 baz puanlık faiz artışının arkasında yatan nedenleri derinlemesine inceleyelim.

1- Kur ve Rezerv Baskısı: Yıllardır döviz kurlarında ana alıcı ve satıcı rolünü üstlenen TCMB, seçim öncesinde hem yerli hem de yabancı yatırımcıların döviz ve altına yönelmesiyle rezervlerde ciddi bir düşüş yaşadı. Son 11 haftada rezerv kaybı, nette 20,5 milyar dolara ulaşırken, TCMB'nin net döviz pozisyonunda son 22 iş gününde 23 milyar dolarlık bir kayıp yaşandı. Bu durum, TCMB'yi ve dolayısıyla ekonomi yönetimini zor bir kararın eşiğine getirdi.

2- Şubat Enflasyonu Beklentileri Aştı: TÜİK verilerine göre, şubat ayı enflasyon oranı %4,53 ile beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşti. Bu durum, TCMB'nin yıl sonu enflasyon hedefleriyle ilgili ciddi soru işaretleri oluşturdu ve piyasa katılımcılarının yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 44,19'a yükseltmesine neden oldu.

3- Yabancı Baskısı: Mayıs 2023 seçimlerinin ardından ekonomi yönetimini devralan Mehmet Şimşek ve ekibi, TL'de reel değerlenmeye ve bu yolda yabancı sıcak para girişine ihtiyaç duyuyor. Ancak, seçim öncesi dönemde yaşanan gelişmeler ve şubat enflasyonunun beklentileri aşması, yabancı yatırımcıların Türkiye ekonomisine dair soru işaretlerini artırdı.

4- Yastık Altı Altına Kaçış: Seçim öncesinde, hem bankalardaki döviz mevduatlarının yanı sıra vatandaşların fiziki altın alımları hız kazandı. Hem TL mevduat faizlerinin enflasyona karşı yetersiz kalması hem de altın fiyatlarında beklenen artış, vatandaşları yoğun bir şekilde altın alımına yöneltti.

Bu kararın ardındaki temel nedenler, Türkiye ekonomisinin karmaşık yapıda olduğunu ve bir dizi iç ve dış baskı ile mücadele etmek zorunda olduğunu gösteriyor. TCMB'nin aldığı bu karar, kısa vadede piyasalarda bir denge unsuru olarak işlev görmesi beklenirken, uzun vadeli etkileri ise ekonomi yönetiminin gelecek adımlarına bağlı olacak. Ekonomi yönetimi ve piyasalar, TCMB'nin bu hamlesini yakından izlerken, seçimlerin ardından Türkiye ekonomisinin izleyeceği yol büyük bir merak konusu olmaya devam ediyor.