Tarım Sektöründe Büyük İhmal: Kanuni Haklar Yeterince Sağlanmıyor!

Türkiye'nin tarım alanında yaşanan finansal sıkıntılar ve çiftçilerin yetersiz destekle karşı karşıya kalması, her geçen gün daha fazla dikkat çekiyor. 2023 yılı verilerine göre, merkezi bütçeden faize ayrılan miktarın 674,6 milyar TL olduğu görülürken, bu rakamın sadece yüzde 4,8'i, yani 32,4 milyar TL'si tarımsal destekler için kullanılmış. Bu durum, çiftçilerimizin ve tarım sektörünün geleceği için büyük endişeler yaratıyor.

Dr. Fatih Özden'in belirttiği gibi, Türkiye'nin tarım politikaları, desteklerin zamanında ve yeterli miktarda sağlanması gerektiğini vurguluyor. Ancak ne yazık ki, mevcut durum bu gerekliliklerden oldukça uzak. Tarım Kanunu madde 21'e göre, bütçeden her yıl tarıma Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın (GSYİH) yüzde 1'i ayrılmalı. Fakat, bu oran 2006'dan bu yana hiçbir zaman tam olarak sağlanamamış.

Desteklerin yeterliliği ve zamanında ulaştırılması, tarım sektörünün sağlıklı bir şekilde işlemesi için hayati önem taşır. Özellikle tarım ve hayvancılıkta maliyetlerin büyük bir kısmını oluşturan yem giderleri ve diğer harcamalar göz önüne alındığında, bu desteklerin önemi daha da artıyor. Dr. Özden, yapılan desteklerin, politika hedeflerine ulaşmada yetersiz kaldığını vurguluyor.

Son yıllarda tarım politikalarında proje bazlı desteklemelere yönelim gösterilse de, bu projelerin birçoğu sürdürülebilir olmaktan uzak. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler, rekabet gücü ve adil üretim sistemi eksikliği nedeniyle hayvancılıktan çekilmek zorunda kalıyorlar. 2024 yılında 600 bin baş besilik sığır ithalatı planlanmasının yanı sıra, iç piyasada bu ithalatın yaratabileceği olumsuz etkiler de göz ardı edilmemeli.

Türkiye'nin tarım ve hayvancılık sektöründe karşılaştığı bu sorunlar, sadece ekonomik bir mesele olmanın ötesinde, ülkenin gıda güvenliği ve kırsal kalkınması açısından da büyük önem taşıyor. Desteklerin yetersizliği ve politikaların etkisizliği, uzun vadede sektörün sürdürülebilirliğini ve üreticilerin refahını ciddi şekilde tehdit ediyor.

Bu durum, ülke ekonomisindeki dengeleri ve toplumun genel refahını etkileyen bir mesele haline gelmiş durumda. Tarım sektörünün ve çiftçilerin hak ettikleri desteği alması, yalnızca ekonomik bir gereklilik değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir zorunluluk olarak ön plana çıkıyor. Sürdürülebilir bir gelecek ve sağlıklı bir toplum için, tarım politikalarının ve destek mekanizmalarının gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi şart.