IEA'dan akaryakıt fiyatlarına zam uyarısı: Petrol piyasası gergin!

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Orta Doğu’da yaşanan jeopolitik gerginliklerin petrol piyasasını etkileyebileceği ve akaryakıt fiyatlarında dev zamlara yol açabileceği konusunda uyardı. IEA, 2023 ve 2024 yılları için petrol talebi büyüme tahminlerini de revize etti.

Orta Doğu’da savaş riski arttı

IEA, Perşembe günü yayınladığı Ekim ayı için yakından izlenen Petrol Piyasası Raporunda, Hamas’ın bu hafta sonu İsrail’e saldırısının ardından Orta Doğu’daki jeopolitik riskin artması nedeniyle petrol piyasasının gergin olduğunu ve olayların nasıl gelişeceğine veya çatışmanın ne kadar yayılabileceğine dair belirsizliklerin olduğunu söyledi.

IEA, “Dünyanın deniz yoluyla taşınan petrol ticaretinin üçte birinden fazlasını oluşturan bir bölge olan Orta Doğu’da jeopolitik riskteki keskin artış, piyasaları gergin hale getiriyor” dedi.

Petrol fiyatları, Hamas’ın hafta sonu İsrail’e düzenlediği saldırının Orta Doğu’daki gerilimi yeniden alevlendirmesi ve piyasadaki savaş priminin geri dönmesinin ardından Pazartesi günü yükseldi.

IEA raporunda, “Fiziksel arz üzerinde doğrudan bir etki olmamasına rağmen, kriz ilerledikçe piyasalar gergin durumda kalacak” dedi.

Paris merkezli uluslararası kuruluş, çatışmadaki pek çok belirsizliğin ortasında ve “IEA’nın bir süredir beklediği petrol piyasalarının sıkı bir şekilde dengelendiği bir ortamda, uluslararası toplum bölgenin petrol akışına yönelik risklere odaklanmış olmaya devam edecek” dedi.

Akaryakıt fiyatlarına dev zam gelebilir

Orta Doğu’daki gerilimlerin artması, Türkiye gibi petrol ithalatçısı ülkeler için akaryakıt fiyatlarında dev zamlara işaret ediyor. Şu anda İstanbul’da benzinin litresi 33.56 TL, motorin ise 37.34 TL ama petrol fiyatlarının keskin bir şekilde yükselmesi söz konusu.

Enerji uzmanları, Türkiye’nin enerji güvenliği için alternatif kaynaklara yönelmesi gerektiğini belirtiyor. Türkiye’nin enerji ithalatının yüzde 90’ını karşılayan Orta Doğu bölgesindeki istikrarsızlık, Türkiye’nin enerji maliyetlerini artırabileceği gibi arz kesintilerine de neden olabilir.

Petrol talebi büyüme tahminleri revize edildi

IEA, 2023 petrol talebi büyüme tahminini Eylül raporunda beklenen günlük 2,2 milyon varilden hafif bir artışla günde 2,3 milyon varile (bpd) yükseltti.

Ancak kurum, yavaşlayan ekonomiler ve enerji verimliliğinin petrol tüketimini olumsuz etkilediğine dair beklentiler nedeniyle 2024 için talep büyüme tahminini günde yaklaşık 100.000 varil düşürdü. IEA, gelecek yılın petrol talebindeki artışın, geçen ayki raporda beklenen 990.000 varillik artışın altında, şimdi 900.000 varil olacağını öngörüyor.

IEA, “Ekonomik genişleme yavaşlarken ve enerji verimliliği iyileştirmeleri petrol kullanımı üzerinde baskı oluştururken, Kovid sonrası toparlanmanın hızının tükenmesi nedeniyle küresel petrol talebindeki büyümenin 2024’te 900 kb/gün’e yavaşlaması bekleniyor” dedi.