HDP 2023 seçimlerinde neden tek başına gidiyor?

Türkiye'nin Kürt yanlısı Halkların Demokratik Partisi (HDP) Cumartesi günü yaptığı duyuruda, yaklaşan seçimler için kendi cumhurbaşkanı adayını aday göstereceğini duyurarak, ortak bir muhalefet adayına ağırlık verme olasılığını ortadan kaldırdı. HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Kars'ta düzenlediği parti toplantısında, "Adayımızı en kısa zamanda belirleyip seçime gideceğiz" dedi.

Aralık ayında yapılan çok sayıda büyük ölçekli özel anket, AKP'nin Cumhur İttifakı koalisyonunun seçmenlerin yaklaşık yüzde 40'ından destek aldığını, CHP'nin diğer beş muhalefet partisiyle birlikte yürüttüğü Millet İttifakı'nın da benzer düzeyde bir desteğe sahip olduğunu gösteriyor.

‘’Seçimler İkinci Tura Kalabilir’’

HDP'nin oyları olmadan, cumhurbaşkanlığı seçimleri muhtemelen iki turda yapılacak ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın veya herhangi bir rakibinin ilk turda yüzde 50 barajını geçecek kadar oy kazanabileceğine inanan çok az kişi var.

 Muhalefetin İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirleri ele geçirdiği 2019 yerel seçimlerinde olduğu gibi, birçok kişi partinin CHP adayını zımnen destekleyeceğine inandığı için HDP'nin açıklaması sürpriz oldu.

 HDP'nin kararını ne açıklıyor?

HDP, cumhurbaşkanı adayının nasıl seçileceğine ilişkin ilkelerini açıkladığını belirtti. HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, "Bu ilkelere inanan her partiyle müzakereye hazır olduğumuzu herkese söyledik ancak kimse bizimle görüşmeye veya bir teklifte bulunmaya çalışmadı. İnsanlar taraf değilmişiz ve önemli değilmişiz gibi davranmayı bırakmalı.’’ Dedi.

 Beştas, HDP'nin hamlesinin yalnızca Erdoğan'a fayda sağlayacağı iddialarına karşılık verdi. “HDP'li siyasetçileri televizyon programlarında, medya kuruluşlarında bile ağırlamayanlar, şimdi bizi bir siyasi partinin yapması gerekeni yapmakla suçluyorlar. Samimi değiller” dedi.

 Kürtlerin çoğunlukta olduğu şehirlerde uzmanlaşmış Rawest araştırma enstitüsünün genel müdürü Roj Girasun, HDP'nin -muhalefet liderlerinin ana ittifakı olarak anılır- Altılı Masada ortak aday belirleme müzakerelerine ilişkin bir uyarı gönderdiğini söyledi.

 HDP, muhalefetin HDP'nin bu konudaki görüşünü dikkate almamasından rahatsız olduğunu, bunun yerine merkez sağ milliyetçi bir parti olan İyi Parti'nin söyleyeceklerine odaklandığını söyledi.

 İyi Parti, Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanımlanan yasadışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile bağlantılı olduğu iddiası nedeniyle HDP'yi dahil etmesi halinde Altı Masada yer almayacağını yıllar boyunca defalarca dile getirdi.  

 HDP, PKK ile herhangi bir resmi bağlantısını reddetmesine karşın, şu anda savcının partiyi kapatma girişimleriyle ilgili olarak Anayasa Mahkemesi'ndeki bir davaya karışmış durumda. Önümüzdeki aylarda yapılacak seçimlerden önce bir karar çıkması bekleniyor.

 Geçen hafta Anayasa Mahkemesi'nin HDP'nin banka hesaplarını geçici olarak bloke etmesi, diğer muhalefet partilerinin tepkisine neden olmadı.

 'Korkuyorlar'

Beştas, partisinin yıllardır hükümetin üyelerini tutuklama ve belediye başkanlarını görevden alma gibi taktikleri içeren bir kampanyayla hedef aldığını söyledi. Bunun, kendi partileri de hükümetin baskısına maruz kalan diğer muhalefet liderlerinden herhangi bir dayanışma belirtisi olmadan yapıldığını söyledi. Beştaş ‘’Hükümet bizi şeytanlaştırıyor. Peki ya bu ülkeye demokrasi getireceğini söyleyen muhalefet partileri? Korkuyorlar." Dedi.

Millet İttifakı şimdiye kadar Türkiye'yi parlamenter bir yönetim sistemine döndürme niyetini -2018'den beri yürürlükte olan başkanlık sistemini atarak- açıkladı ve şimdi siyasi bir yol haritasının yanı sıra bakanlıkları muhalefet partileri arasında dağıtma planlarını da hazırlıyor. .

‘’Kimse Bize Ne Yapacağımızı Söyleyemez’’

Kürt meselelerini inceleyen bir yazar olan Ecevit Kılıç, HDP'nin cumhurbaşkanı adaylığı konusunda nihai kararını vermediğini düşünüyor. HDP, 6’lı masada yürütülen müzakerelere dahil edilirse bu adımdan geri adım atabilir dedi. Beştas ise partisinin Erdoğan'a karşı tek başına aday olma kararında net olduğunu belirterek, HDP'nin hamlelerini siyasi dinamiklere göre yeniden hesaplamaya devam edeceğini sözlerine ekledi.

Bazıları, HDP'nin muhalefetin ortak adayını ikinci turda ne olursa olsun destekleyeceğinden şüpheleniyor. Bestas, "Tek adam rejiminden kurtulmak istiyoruz ve ilkelerimize sempati duyan herkesle görüşmeye açığız. Kimse bize ne yapacağımızı söyleyemez." Dedi.