Balkanlarda sular durulmuyor! Savaş çıkar mı, savaş riski var mı? Hangi ülkelerde gerginlik var?

 Sırbistan ile Kosova arasında gerginlik devam ediyor. İki ülke arasında ön planda tutulan siyasi krizin başlama noktası olarak görülen kısım sınır geçişlerinde Sırp vatandaşlarının sorun yaşaması belirtilmiş olsa da aslında arka planda Kosova'da yaşayan Sırp azınlığın özerklik ve yıllardır yaşadıkları toprakları Sırbistan ile birleştirme hayaliyle yanıp tutuşmuş olmalarıdır. 

Balkanların tarihi açıdan en güzide ülkeleri arasında yer alan Kosova, Sırbistan ve Sırpların farklı kanallar üzerinden Kosova'ya yönelik dünya kamuoyu önünde kötü imaj algısı çalışmaları son günlerde hız kazanarak artmaya devam ediyor. Rusya'nın Orta Asya ülkelerinde izlediği ''pasaport'' uygulamasını Sırbistan, Bosna-Hersek ve Kosova'da izlemeye başladı diyebiliriz. 

Bosna-Hersek ve Kosova'da Yugoslavya zamanında kalma yıllardır bu ülkelerde yaşayan milyonlarca Sırp ve Hırvat vatandaşlar bulunuyor. Azınlık konumunda bulunan Sırplara maddi ve siyasi destek Sırbistan'dan geldiği elde edilen kaynaklar doğrultusunda açıklandı.

Geçmişten Günümüze Sırbistan Kosova ilişkileri

Sırbistan'ın geçmiş tarihi göz önüne alınacak olursa, Yugoslavya 1992 yılında dağıldıktan sonra 2006 yılında bağımsızlık kazanan Karadağ ile beraber 1992 yılında Sırbistan Cumhuriyeti adı altında kurulmuştur. Bu yıllarda etkili olan Slobodan Milosevic 1989 yılında Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak fikir ve düşüncelerini böylelikle daha çabuk hayata geçirmeyi düşünerek ilk iş Kosova'nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyetinde özerklik statüsünü kaldırmak oldu. Oluşabilecek kontrol dışı olayların gelişmemesi adına askeri birlikleri Kosova'ya kaydırma kararı aldı. Ufaktan başlayan gerginlik üst noktaya tırmanarak yükselişe geçti. Art arda gelen bağımsızlık kararları siyasi ve askeri çatışmalar derken sonunda baş edemediği ülkelerle anlaşma imzalayarak bağımsızlık vermek zorunda kaldı. 

En etkili olayı Bosna-Hersek'te yaşanan katliam olmuştu. Aradan geçen kısa süre sonra aynı olaylar Kosova'da yaşanacaktı ve olaya BM Güvenlik Konseyi el atarken, alınan karar karşı çıkarak sözleşmeyi feshetti. NATO tarafından alınan karar sonrası bölgeye üye ülkelerden oluşan Barış Gücü sevk edildi. 

Milosevic'in izinden yürüyen günümüz Balkan siyasetçileri geçmiş yılların vermiş olduğu rehavete kapıldığı aşikar olduğu gözlemleniyor. 

NATO'nun Kosova Barış Gücü açıklaması

NATO, Kosova için 1999 yılında kurduğu KFOR Barış Gücü, Kosova'nın kuzey bölgeleri Sırbistan sınır bölgelerinde gerilimin arttığı bölgede istikrarın tehlikeye gireceği vakit olaylara müdahale etmeye hazır olduklarını açıkladı. KFOR, ''NATO liderliğindeki KFOR misyonu yakından izliyor ve 1999 tarihli BM Güvenlik Konseyi Kararı 1244'ten gelen görevi uyarınca istikrarın tehlikeye girmesi durumunda müdahale etmeye hazır'' açıklamalarında bulundu. Açıklamanın devamında iki ülke arasında diyalog sürecinin hızlandırılıp gerginliğe son verilmesi yönünde iyileştirici ifadelere yer verildi. 

1 Eylül'e kadar erteleme kararı 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, gece yarısına kadar süren toplantı sonrası sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ''Kosova'daki plakalar ve 'daha büyük bazı sorunlar' konusunda uzlaşmaya varmak mümkün değil'' ifadelerini kullandı.

Kosova'daki Sırpların geleceğini güvence altına alacaklarını kaydeden Vucic, ''Önümüzdeki günlerde halkımız için barışı sağlamak ve korumak adına daha çok çalışacağız.'' dedi.

Kosova hükümeti, Temmuz ayının sonunda ülkede yaşayan Sırplar dahil herkesin Kosova kimlik kartı ve plakasına sahip olması zorunluluğun getirileceğini açıklamıştı. Kosova'daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapattı ve ülkede gerilim arttı. Hükümet, Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül'e erteleme kararı aldı.