NASA, Uzaydaki Çöpü Temizleyecek Fikre 3 Milyon Dolar Ödül Verecek

Her geçen gün artan bu çöpler sadece teknolojik cihazları değil, insan hayatını da tehdit ediyor. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, bu dev soruna çarpıcı bir yöntemle çözüm bulmayı hedefliyor. “LunaRecycle” adı verilen bir yarışmayla, biyolojik atıkları geri dönüştürebilecek yaratıcı sistemler geliştirenlere toplam 3 milyon dolarlık dev ödül vaat edildi. Başta kulağa basit bir fikir gibi gelse de, konu uzayda hayatta kalma olduğunda işin rengi tamamen değişiyor.

NASA’nın Verilerine Göre Ay’da 96 Torba İnsan Atığı Var

Ay’a insan göndermek başlı başına bir başarıydı ama o başarı geride hiç hesapta olmayan bir miras da bıraktı: Torbalar dolusu insan atığı. NASA verilerine göre Apollo görevlerinden kalan tam 96 torba biyolojik atık, hâlâ Ay yüzeyinde duruyor. Bununla sınırlı da değil. Dünya yörüngesinde, büyük küçük fark etmeksizin toplamda 100 trilyonun üzerinde mikro uzay çöpü dolaşıyor. Bu devasa çöp bulutu, sadece yeni uzay görevlerini değil; Dünya’daki internet, GPS, meteoroloji ve haberleşme sistemlerini de riske atıyor.

Bu tablo karşısında NASA artık sessiz kalamadı.

Uzaydaki Görevlerde İdrar, Dışkı ve Kusmuk Nasıl Geri Dönüştürülecek?

NASA’nın LunaRecycle yarışmasındaki asıl hedefi oldukça net: Uzayda oluşan idrar, dışkı ve kusmuk gibi biyolojik atıkları yeniden kullanılabilir hale getirebilecek sistemler geliştirmek. Bu sistemler sayesinde sadece hijyen sağlanmakla kalmayacak, aynı zamanda astronotların ihtiyaç duyduğu kaynaklar da uzayda üretilebilecek. Yani bir astronotun atığı, belki de başka bir astronotun suyu olacak. Evet, kulağa çılgınca geliyor ama bu, uzaydaki sürdürülebilir yaşamın en temel yapıtaşlarından biri olabilir.

Ayrıca bu sistemlerin gelecekte Ay'da kurulacak kalıcı üsler için vazgeçilmez olması bekleniyor.

NASA Resmi Olarak Duyurdu: “Sürdürülebilir Uzay Keşfine Kararlıyız”

NASA tarafından yapılan açıklamada, uzay görevlerinin geleceğinde atık yönetiminin öncelikli konu olacağı vurgulandı. Kurum şu ifadelerle bu süreci kamuoyuna duyurdu:

“NASA, sürdürülebilir uzay keşfinde kararlıdır. Gelecekteki insanlı uzay görevlerine hazırlanırken katı atık da dahil olmak üzere çeşitli atık türlerinin nasıl minimize edileceği ve bunların nasıl saklanıp, işlenip geri dönüştürülebileceği konusu büyük önem taşıyor.”

Bu yarışma sadece uzayı değil, dünya üzerindeki çevre krizlerini de çözebilecek potansiyel teknolojilere kapı aralayabilir.

Son Başvuru Tarihi Ne Zaman?

Projeye bireyler, özel şirketler ve akademik gruplar katılabilecek. Yarışma birkaç aşamalı bir süreçten oluşacak. Kazanan projenin ise 2025 yılının başlarında açıklanması planlanıyor. Yarışma hakkında tüm detaylar NASA’nın resmi internet sitesinde yayınlandı. Kazanacak fikir sadece 3 milyon doları değil, insanlık tarihine geçme onurunu da kazanacak.

Uzay Çöpü Nedir, Neden Olur?

Uzay çöpü ya da bilimsel adıyla “space debris”; işlevini yitirmiş, kontrolden çıkmış, yörüngede başıboş dolaşan insan yapımı parçacıklardan oluşuyor. Bunlar arasında roket parçaları, kullanılmayan uydular, kopmuş metal parçaları, hatta boya döküntüleri bile bulunuyor. Bu parçacıklar saatte 27 bin kilometreye varan hızlarla hareket ettikleri için en küçüğü bile bir çarpışma halinde devasa bir felakete yol açabiliyor.

Özellikle “Kessler Sendromu” olarak bilinen zincirleme çarpışma senaryosu, uzay teknolojileri için kabus gibi bir olasılık yaratıyor.

Apollo Görevlerinden Kalan Atıklar Hâlâ Ay’da

İnsanlığın Ay’a attığı ilk adımlar, ardında yalnızca ayak izi bırakmadı. Tuvalet atıkları, kullanılmış ekipmanlar ve biyolojik kalıntılar, bugün hâlâ Ay yüzeyinde bulunuyor. Bu atıkların temizlenmemesi halinde gelecekte Ay’da kurulacak yerleşim yerlerinde ciddi hijyen ve sağlık problemleri yaşanabileceği düşünülüyor. İşte bu yüzden LunaRecycle yarışmasında geliştirilecek sistemlerin, yalnızca Dünya için değil, Ay’daki yaşam için de hayati önemde olacağı belirtiliyor.